بعضى گفته‏اند: آیه‏ى مذکور دلالت بر عصمت ندارد. زیرا آیات قبل از آن و آیات بعد از آن، درباره‏ى زنان رسول اکرم نازل شده و خطابه به آنان متوجه است. و به قرینه‏ى سیاق باید گفت: آیه‏ى مذکور نیز درباره‏ى زنان آن حضرت نازل شده و مخاطب در آیه، آنها هستند.
بنابراین اگر آیه دلالت بر عصمت کند باید گفت: زنهاى رسول‏اللَّه نیز از گناه معصوم بوده‏اند در صورتى که این مطلب را نه کسى گفته و نه مى‏توان گفت. از این رهگذر است که باید بگوییم: آیه اصلا دلالت بر عصمت ندارد. نه در مورد زنهاى آن حضرت، نه در مورد سایر اهل‏بیت.
پاسخ
علامه سید عبدالحسین شرف‏الدین اشکال مذکور را نقل کرده و به چند وجه آن را پاسخ داده است:
اول: احتمال مذکور اجتهاد است در مقابل نص، زیرا در چندین روایت که به حد تواتر مى‏رسد این مطلب وارد شده که آیه مذکور در شأن على و فاطمه و حسن و حسین (علیهم‏السلام) نازل شده و اختصاص به آنان دارد. حتى وقتى ام‏سلمه خواست در زیر جامه داخل شود پیغمبر اکرم (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) جداً او را ممنوع ساخت.
دوم: اگر آیه درباره‏ى زنهاى رسول خدا نازل شده بود باید به صورت خطاب مؤنث ادا شده باشد و بگوید: (انما یرید اللَّه لیذهب عَنْکُنَّ الرجس اهل البیت و یُطَهِّرُکُنَّ تطهیرا). نه به صورت جمع مذکر.
سوم: در بین عرب‏هاى فصیح، مرسوم است که در بین کلماتشان جمله‏هایى را به عنوان جمله‏ى معترضه ذکر کنند. بنابراین مانعى ندارد بگوییم: خداوند متعال آیه‏ى مزبور را در بین آیاتى که در شان زنهاى رسول خدا نازل شده قرار داده تا اهمیت موضوع را برساند و بدین نکته اشاره کند که چون اهل‏بیت پیغمبر از گناه معصومند نباید مورد تعرض کسى قرار گیرند حتى زنان پیغمبر هم حق تعرض بدانها را ندارند.
چهارم: در عین حالى که در قرآن کریم تحریفى واقع نشده و آیات آن کتاب آسمانى هیچ کم و زیاد نشده است اما این مطلب مسلّم نیست که آیات و سوره‏هاى قرآن، عینا به همان ترتیبى که نازل شده، جمع و تدوین شده باشند. مثلا هیچ بعید نیست که آیه مذکور، تنها درباره‏ى اهل‏بیت نازل شده باشد ولى در موقعى که آیات جمع و تدوین مى‏شده آن را در بین زنان پیغمبر گنجانیده باشند. (1)
دلیل دوم: رسول خدا (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) به فاطمه فرمود: خدا براى غضب تو غضب مى‏کند و براى خشنودى تو خشنود مى‏شود. (2)
حدیث مذکور را سنى و شیعه قبول دارند و در کتابهاى خود نوشته‏اند. برطبق این حدیث هر جا فاطمه (علیهاالسلام) غضب کند خدا نیز غضب مى‏کند و هرگاه خشنود و راضى شود خدا نیز راضى و خشنود مى‏گردد. البته این مطلب مسلم است که رضایت و غضب خدا مطابق واقع و حق است. هرگز به کارهاى زشت و خلاف حق خشنود نمى‏شود، گرچه دیگرى از آن کار خشنود شد. هرگز از کارهاى خوب و حق غضبناک نمى‏شود، گر چه مبغوض دیگران باشد. لازمه‏ى این دو مطلب اینست که فاطمه (علیهاالسلام) از گناه و خطا معصوم باشد، زیرا اگر معصوم باشد رضایت و غضبش بر طبق موازین شریعت خواهد بود و هیچگاه بر خلاف رضاى خدا راضى نمى‏شود و هیچگاه از حق و کارهاى نیک غضبناک نمى‏شود. در چنین صورتى مى‏توان گفت: اگر فاطمه (علیهاالسلام) غضب کند خدا غضب مى‏کند و اگر خشنود شود خدا خشنود مى‏شود.
اما اگر معصیت و خطا درباره‏اش روا باشد نمى‏توان به طور کلى گفت: از غضب او خدا غضب مى‏کند و از خشنودیش خشنود مى‏شود. مطلب را با مثالى روشن سازیم:
اگر فرض کنیم که حضرت فاطمه معصوم نباشد و اشتباه و گناه درباره‏اش جایز باشد، در این صورت ممکن است بواسطه‏ى اشتباه یا تمایلات نفسانى، برخلاف حق و واقع، چیزى را از کسى مطالبه کند و کارشان به نزاع و کشمکش منجر شود ولى طرف مقابل تسلیم نگردد و او را مغلوب سازد، در این صورت ممکن است آن حضرت غضبناک گردد و اظهار عدم رضایت کند آیا در چنین فرضى مى‏توان گفت: چون فاطمه (علیهاالسلام) غضب کرده خدا نیز غضب مى‏کند گرچه حق با طرف مقابل بوده است؟ ابداً چنین کار زشتى را نمى‏توان به خدا نسبت داد.
بواسطه‏ى این روایت نیز مى‏توان عصمت زهرا را اثبات نمود.
رسول خدا (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) فرمود: فاطمه (علیهاالسلام) پاره‏ى تن من است، هرکس او را خشمناک کند مرا خشمناک خواهد کرد. (3)
این حدیث نیز در کتابهاى سنى و شیعه موجود است و همه‏ى مسلمانان حتى عمر و ابوبکر به صحت آن اعتراف دارند. با بیان فوق، این حدیث نیز بر عصمت حضرت زهرا دلالت دارد، زیرا پیغمبر اکرم از گناه و خطا و تمایلات نفسانى معصوم است. بر کارى غضب مى‏کند که مبغوض خدا باشد و به چیزى راضى مى‏شود که رضایت خدا در آن باشد. بنابراین در صورتى مى‏توان گفت: هرگاه فاطمه غضب کند پیغمبر (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) نیز غضب مى‏کند که معصوم باشد و احتمال گناه و خطا درباره‏اش جایز نباشد.
یکى دیگر از شواهد عصمت حضرت زهرا این حدیث است:
امام صادق علیه‏السلام در حدیثى فرموده: زهرا بدان جهت فاطمه نامیده شده که شر و بدى در وجود مبارکش راه ندارد. (4)