ابومحمد حسن بن علی (ع)، معصوم سیزدهم و امام یازدهم شیعیان مشهور به امام حسن عسکری است. چون ایشان و پدر بزرگوارشان امام هادی (ع) در محله عسکر (قرارگاه سپاه) در شهر سامرا به حالت تحت الحفظ زندگی می کردند، به عسکری لقب یافتند. این دو امام مانند امام جواد (ع) به احترام جد بزرگوارشان امام رضا (ع) به ابنالرضا مشهور بودند. مادرش بانویی صالحه و عارفه به نام سوسن بود که در برخی منابع ، حدیثه یا سلیل آمده است. میلاد مبارکش به اختلاف روایات در ماه ربیعالاول یا ربیعالآخر سال 231 یا 232 ه. ق و بنا به اکثر روایات در مدینه اتفاق افتاده است. مشهورترین قول 8 ربیع الآخر 232 ه. ق میباشد. رنگ آن حضرت گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، ریش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود. با آن که جوان بود، مشایخ قریش و رجال و علمای زمان را تحت تأثیر خود قرار میداد. دوست و دشمن به برتری علمی، حلم، جود، زهد، تقوا و سایر مکارم اخلاقی ایشان اذعان داشتند. 22 یا 23 سال داشت که پس از شهادت پدر بزرگوارش در سال 254 ه. ق به امامت رسید و 5 یا 6 سال پیشوای شیعیان بود. از تألیفات امام حسن عسکری (ع) میتوان به کتابهای زیر اشاره کرد: 1ـ تفسیر قرآن، که عدهای از علمای شیعه این تفسیر را تأیید نموده و معتقدند صحت انتساب آن از تفسیرهای منسوب به امام صادق (ع) و امام هادی (ع) مستندتر است. 2ـ نامهای به اسحاق بن اسماعیل نیشابوری 3ـ مجموعه حِکَم، مواعظ و کلمات قصار 4ـ رسالة المنقبه در مسائل حرام و حلال. سرانجام ایشان در هشتم ربیع الاول سال 260 ه. ق در 28 یا 29 سالگی به دستور معتمد عباسی مسموم گردید و به شهادت رسید و در خانه خود و در جوار قبر پدر بزرگوارش در سامرا به خاک سپرده شد. |