محمدبن حسن عسکری(عج) آخرین امام از امامان دوازده گانه شیعیانند. ایشان در 1? شعبان سال 2?? هـجری قمری در سامرا به دنیا آمدند و تنها فرزند امام حسن عسکری(ع)، یازدهمین امام شیعیانند. مادر آن حضرت نرجس(نرگس) است که گفته‌اند از نوادگان قیصر روم بوده است. «مهدی» حُجَت، قائم منتظر، خلف صالح، بقیه‌الله، صاحب زمان، ولی عصر و امام عصر از لقب‌های آن حضرت اند.
تولد امام زمان (عج) پنهان نگاهداشته شد و امام حسن عسکری(ع) خبر آن را تنها به عده ای از شیعیان داده بودند. حضرت در سال 260 هـجری قمری پس از وفات پدر به امامت رسیدند. امامت ایشان بنا به حدیث‌های بسیاری بود که از پیامبر(ص) و امامان پیشین روایت شده بودند. امام زمان(عج) پس از آن‌که بر پیکر پدر بزرگوارشان نماز گزاردند، از چشم مردمان پنهان شدند. سبب پنهان‌شدن آن حضرت این بود که خلیفه‌های عباسی تصمیم به کشتن ایشان داشتند.
بر اساس اخبار و روایات شیعه، غیبت آن حضرت دو بار صورت گرفته است. دوران غیبت نخست را که تا سال 329 هـجری قمری ادامه داشت، دوران غیبت صغرا یا دوره نیابت خاصه می‌نامند. در این سال‌ها امام به وسیله چهار نفر از نمایندگان خاص خود با شیعیان ارتباط داشتند. مشخصات این چهار تن که آنان را نواب اربعه (نایبان چهارگانه) می‌خوانند، عبارتند از:
1- عثمان‌بن سعیدبن عمرى، از یاران امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع). وی به دستور امام حسن عسکری(ع) تا پایان عمر نایب امام زمان(عج) بود.
2- ابوجعفر محمدبن عثمان بن سعید، از شاگردان یاران امام حسن عسکری(ع) که پس از مرگ از پدرش، عثمان بن سعید بن عمرى، نیابت امام زمان(عج) را به عهده گرفت. او در سال ??? یا ??5 هـجری قمری در بغداد درگذشت.
?- حسین بن روح نوبختی که دستیار محمدبن عثمان بن سعید بود و پس از مرگ وی نیابت امام را به عهده گرفت و در سال ??6 در بغداد درگذشت.
4- علی بن محمد سُمری که بنا به وصیت حسین بن روح نوبختی نایب امام شد و حدود دو سال رابط امام و شیعیان بود. او در نیمه شعبان ?2? در بغداد درگذشت.
با مرگ علی بن محمد سمرى، دوره غیبت صغرا یا نیابت خاصه پایان یافت و دومین دوره غیبت آن حضرت، یعنی دوران غیبت کبری آغاز شد. این دوره تا ظهور امام زمان(عج) ادامه خواهد یافت.
نهم ربیع الاول، نه تنها نخستین روز امامت امام عصر علیه السلام است، بلکه آغاز دوره‌ای حیاتی و مهم در تاریخ شیعه نیز به شمارمی‌آید.
http://hadithekhooban.blogfa.com/
