شب اول در آن چند عمل است :
اوّل آنکه طلب هلال کند و بعضى استهلال این ماه را واجب دانسته اند
دوّم چون رؤ یت هلال کرد اشاره به هلال نکند بلکه رو به قبله کند و دستها را به آسمان بلند کند و خطاب کند هلال را و بگوید:
و روایت شده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله چون رؤیت مى کرد هلال ما رمضان را روى شریف را به جانب قبله مى فرمود و مى گفت :
و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که چون رؤ یت هلال نمودى بگو:
سوّم بخواند دعاء چهل و سوّم صحیفه کامله را در وقت رؤیت هلال سیّد بن طاوس روایت کرده که روزى حضرت امام زین العابدین علیه السلام در راهى مى گذشت که نظرکردبه هلال ماه رمضان پس آنحضرتایستاد و گفت :
اَیُّهَا الْخَلْقُ الْمُطیعُ الدّائِبُ السَّریعُ الْمُتَرَدِّدُ فى مَنازِلِ
اى مخلوق فرمانبردار پیوسته (در حرکت ) و شتابان و رفت و آمد کننده در منزلهاى
التَّقْدیرِ الْمُتَصَرِّفُ فى فَلَکِ التَّدْبیرِ امَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِکَ الظُّلَمَ
معیّن و گردش کننده در مدار تدبیر ایمان دارم به آن خدائى که تاریکیها
وَاَوْضَحَ بِکَ الْبُهَمَ وجَعَلَکَ ایَةً مِنْ ایاتِ مُلْکِهِ وَعَلامَةً مِنْ
را به تو روشن کرد و راههاى ناپیدا و مبهم را به تو آشکار کرده و تو را نشانه اى از نشانه هاى فرمانروائیش و علامتى
عَلاماتِ سُلْطانِهِ فَحَدَّ بِکَ الزَّمانَ وَامْتَهَنَکَ بِالْکَمالِ وَالنُّقْصانِ
از علامات سلطنتش قرار داده و زمان را به تو محدود ساخت و تو را واداشت به کمال و نقصان
وَالطُّلُوعِ والاُْفُولِ وَالاِْنارَةِ وَالْکُسُوفِ فى کُلِّ ذلِکَ اَنْتَ لَهُ مُطیعٌ
و طلوع و غروب و پرتوافکنى و گرفتن و در تمام آنها تو در تحت فرمان او فرمانبردارى
وَاِلى اِرادَتِهِ سَریعٌ سُبْحانَهُ ما اَعْجَبَ ما دَبَّرَ مِنْ اَمْرِکَ وَاَلْطَفَ ما
و بسوى اراده اش شتابان منزه است خدا که چه شگفت انگیز تدبیرى در امر تو بکار برد و چه دقیق است
صَنَعَ فى شَاْنِکَ جَعَلَک مِفْتاحَ شَهْرٍ حادِثٍ لاِمْرٍ حادِثٍ فَاَسْئَلُ اللّهَ
صنعتى که در کار تو انجام داده تو را کلید ماه نوى قرار داده براى کارى نو از خدا
رَبِّى وَرَبَّکَ وَخالِقى وَخالِقَکَ وَمُقَدِّرى وَمُقَدِّرَکَ وَمُصَوِّرى
پروردگار خود و پروردگار تو و آفریدگار خود و آفریدگار تو و تقدیر کننده خود و تقدیرکننده تو و صورت بخش خود
وَمُصَوِّرَکَ اَنْ یُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ یَجْعَلَکَ هِلالَ
و صورت گر تو خواهم که درود فرستد بر محمد و آل محمد و قرار دهد تو را ماه
بَرَکةٍ لا تَمْحَقُهَا الاْیّامُ وَطَهارَةٍ لا تُدَنِّسُهَا الاْ ثامُ هِلالَ اَمْنٍ مِنَ
برکتى که روزگار از بینَش نبرد و ماه پاکیزه اى که آلوده اش نکند گناهان ماه امنیت از
الا فاتِ وَسَلامَةٍ مِنَ السَّیِّئاتِ هِلالَ سَعْدٍ لا نَحْسَ فیهِ وَیُمْنٍ لا
آفات و سلامتى از بدیها ماه خجسته و مسعودى که نحسى در آن نباشد و ماه میمونى که
نَکَدَ مَعَهُ وَیُسْرٍ لا یُمازِجُهُ عُسْرٌ وَخَیْرٍ لا یَشُوبُهُ شَرُّ هِلالَ اَمْنٍ
ملالى با آن نباشد و ماه آسانى که با دشوارى مخلوط نشود و ماه خیرى که به شرّى آلوده نگردد ماه امنیت
وَایمانٍ وَنِعْمَةٍ وَاِحْسانٍ وَسَلامَةٍ وَاِسْلامٍ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ
و ایمان و نعمت و احسان و سلامتى و اسلام خدایا درود فرست بر محمد
وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضى مَنْ طَلَعَ عَلَیْهِ وَاَزْکى مَنْ نَظَرَ اِلَیْهِ
و آل محمد و قرار ده ما را از خوشنودترین مردمى که این ماه بر او طلوع کرده و پاکیزه ترین کسانى که بدان نگاه کرده
وَاَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فیهِ وَوَفِّقْنَا اللّهُمَّ فیهِ لِلطّاعَةِ وَالتَّوْبَةِ
و سعادتمندترین کسى که پرستش تو را در آن کرده و موفق دار ما را خدایا در این ماه به فرمانبردارى و توبه
وَاعْصِمْنا فیهِ مِنَ الاثامِ وَالْحَوبَةِ وَاَوْزِعْنا فیهِ شُکْرَ النِّعْمَةِ وَاَلْبِسْنا
و نگاهمان دار در آن از گناهان و خطا و الهام کن به ما در این ماه شکر نعمتت را و بپوشان به ما
فیهِ جُنَنَ الْعافِیَةِ وَاَتْمِمْ عَلَیْنا بِاسْتِکْمالِ طاعَتِکَ فیهِ الْمِنَّةَ اِنَّکَ اَنْتَ
در این ماه سپرهاى تندرستى و منّت خود را بوسیله انجام کامل اطاعتت بر ما تمام کن که براستى توئى
الْمَنّانُ الْحَمیدُ وَصَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ و الِهِ الطَیِّبینَ وَاجْعَلْ لَنا فیهِ
پر نمعت ستوده و درود خدا بر محمد و آل پاکش و مقرر دار براى ما در این ماه
عَوناً مِنْکَ عَلى ما نَدَبْتَنا اِلَیْهِ مِنْ مُفْتَرَضِ طاعَتِکَ وَتَقَبَّلْها اِنَّکَ
کمکى از جانب خود براى انجام آنچه ما را بدان خواندى و طاعت واجب خود و بپذیر آن را که تو
الاْکْرَمُ مِنْ کُلِّ کَریمٍ وَالاْرْحَمُ مِنْ کُلِّ رَحیمٍ امینَ امینَ رَبَّ الْعالَمینَ
کریم ترین همه کریمانى و مهربانتر از هر مهربانى آمین . . . . . . اى پروردگار جهانیان
چهارم مجامعت با حلال خود کند و این از خصوصیّات این ماه است والاّ در ماههاى دیگر جماع در شب اوّل مکروه است
پنجم غسل شب اوّل ماه کند و روایت شده که هر که در شب اوّل ماه رمضان غسل کند خارش بدن به او نرسد تا ماه رمضان آینده
ششم در نهر جارى غسل کند و سى کف آب بر سر بریزد تا با طهارت معنوى باشد تا ماه رمضان آینده
هفتم زیارت قبر امام حسین علیه السلام کند تا گناهانش ریخته شود و ثواب حجّاج و معتمرین آن سال را دریابد
هشتم از این شب ابتدا کند به خواندن هزار رکعت نماز این ماه به نحوى که در آخر قسم دوّم ذکر شد
نهم دو رکعت نماز کند در این شب در هر رکعت حمد و سوره انعام بخواند و سؤال کند که حقّ تعالى کفایت کند او را و نگاه دارد او را از آنچه مى ترسد و از دردها
دهم بخواند دعاى اللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ که در شب آخر ماه شعبان گذشت
دعاى امام جواد علیه السلام بعد از نماز مغرب