تفاوت بین زن ومرد

آنچه که در قرآن کریم راجع به تفاوت موجودات بیان شده این است که:

اولا، باید زندگى به احسن وجه اداره شود وثانیا، تا تسخیر متقابل بین موجودات محقق نشود و هماهنگى بین آحاد و طبقات متفاوت ایجاد نگردد، نظام به احسن وجه اداره نمى‏شود در سوره زخرف فرمود:

اهم یقسمون رحمت ربک نحن قسمنا بینهم معیشتهم فی الحیاة الدنیا ورفعنا بعضهم فوق بعض درجات لیتخذ بعضهم بعضا سخریا ورحمت ربک خیر مما یجمعون ⁽⁶⁾

آیا آنان رحمت پروردگارت را تقسیم مى‏کنند؟ ما معاش آنان را در زندگى دنیا میانشان تقسیم کرده‏ایم، وبرخى از آنان را از نظر درجات، بالاتر از بعضى قرار داده‏ایم تا بعضى از آنها بعض دیگر را در خدمت گیرند. و رحمت پروردگارت از آنچه آنان مى‏اندوزند بهتر است.

فرمود: ما مردم را با استعدادهاى مختلف وشرایط گوناگون آفریدیم واگر همه در یک سطح از استعداد و یک سطح از قدرت بودند نظام هستى متلاشى مى‏شد، چون کارها گوناگون است وکارهاى گوناگون را باید استعدادهاى گوناگون به عهده بگیرد، لذا باید تفاوت باشد. اگر در این تفاوت کسى که مثلا در درجه پنجم است‏بیاید در درجه دهم وکسى که در درجه دهم است‏بیاید در درجه پنجم قرار بگیرد، باز این سؤال محفوظ است که تفاوت چرا؟ قهرا نمى‏شود اصل تفاوت را انکار کرد. اگر مهره‏ها هم تبدیل شود سؤال عوض نخواهد شد، چون تا زمانى که شؤون متفاوت وجود دارد قهرا استعدادهاى گوناگون لازم است ولازمه آن وجود افراد متفاوت است.

همانطورى که اختلاف طبقات، استعدادها، گرایش‏ها وجذب‏ها ودفع‏ها، هیچکدام معیار فضیلت نیستند، بلکه همه و همه به عنوان ابزار کار، لازم است تا تسخیر متقابل و دو جانبه محقق بشود لیتخذ بعضهم بعضا سخریا اختلاف زن و مرد هم‏این چنین است‏یعنى اگر کسى استعداد برترى دارد این استعداد برتر، نشانه فضیلت معنوى وتقرب الى الله نیست. اگر بتواند از این استعداد برتر فایده بهتر ببرد وخالصانه‏تر کار کند به مرتبه بالاترى از تقوا مى‏رسد، واز این جهت‏به کمال محض نزدیک‏تر خواهد بود ولى اگر از این استعداد برتر طرفى نبست وبه خداى سبحان تقرب نجست چه بسا این استعداد زائد براى او وبال باشد. پس استعدادها گرچه یک فضیلت ظاهرى است اما نشانه تقرب الى الله نیست.

بنابراین، تفاوت‏ها براى آن است که گروهى، گروه دیگر را به صورت متقابل ودو جانبه تسخیر کنند واز یکدیگر بهره‏مند شوند وهیچکسى حق ندارد افراد دیگرى را تحت تسخیر خود درآورد اما خودش مسخر نشود، کسى نمى‏تواند به دلیل داشتن قدرت وامکانات استعدادى یا غیر استعدادى، از دیگران تسخیر یک جانبه طلب کند بلکه باید تسخیر متقابل نباشد همان استهزاء کردن و منافع دیگران را به سود خود رایگان بردن است که قرآن آن را نهى کرده وآن را به عنوان ستم، تحریم ومحکوم کرده است.

بنابر این نظام آفرینش، استعدادهاى متقابل ومتخالف مى‏طلبد و این تفاوت که براى تسخیر دو جانبه ومتقابل صورت مى‏گیرد، جهت‏سیر به سوى کمال و تقرب الى الله است.

قیمومیت مرد بر زن

از شبهات دیگرى که در این موضوع طرح وبحث مى‏شود قیمومیت ومعناى آیه:

الرجال قوامون على النساءاست .

اولا: باید توجه نمود آنجا که زن در مقابل مرد ومرد در مقابل زن به عنوان دو صنف مطرح است، هرگز مرد قوام وقیم زن نیست و زن هم در تحت قیمومیت مرد نیست. بلکه قیمومیت مربوط به موردى است که زن در مقابل شوهر و شوهر در مقابل زن باشد.

ثانیا: قوام بودن در این مقام نیز نشانه کمال وتقرب الى الله نیست، همچنانکه در وزارتخانه‏ها، مجامع، جامعه‏ها، افرادى هستند که قوام دیگرى یعنى مدیر، مسؤول وکارگزار ومانند آن هستند اما این مدیریت، فخر معنوى نیست‏بلکه یک مسؤولیت اجرایى وتقسیم کار است و ممکن است کسى که ریاست آن مؤسسه را به عهده ندارد خالصانه‏تر از قیم کار بکند و ارزش کار او بیشتر ولایش خدا مقرب‏تر باشد. قوام بودن مربوط به مدیریت اجرایى است، زیرا که قرآن مى‏فرماید:

الرجال قوامون على النساء بما فضل الله بعضهم على بعض وبما انفقوا من اموالهم ⁽⁷⁾

توانایى مرد در مسائل اجتماعى وشم اقتصادى وتلاش و کوشش براى تحصیل مال وتامین نیازمندى‏هاى منزل واداره زندگى بیشتر است. وچون مسؤول تامین هزینه، مرد است‏سرپرستى داخله منزل هم با مرد است اما این چنین نیست که از این سرپرستى بخواهد مزیتى به دست آورد وبگوید من چون سرپرستم پس افضل هستم بلکه این یک کار اجرایى است، وظیفه است نه فضیلت، روح قیوم وقوام بودن وظیفه است قران کریم به زن نمى‏گوید تو در فرمان مرد هستى، بلکه به مرد مى‏گوید تو سرپرستى زن ومنزل را به عهده‏دارى. اگر این آیه به صورت تبیین وظیفه تلقى شود نه اعطاى مزیت، آنگاه روشن مى‏شود که:«الرجال قوامون على النساء» به معناى: «یا ایها الرجال کونوا قوامین‏» یعنى اى مردها شما به امر خانواده قیام کنید همانطورى که براى مسائل قضایى مى‏فرماید:

کونوا قوامین بالقسط شهداء لله ⁽⁸⁾

جمله «الرجال قوامون على النساء» گرچه جمله خبریه است ولى روحش انشا است‏یعنى اى مردها شما قوام منزل باشید، سرپرست منزل باشید، کارها را در بیرون انجام دهید، اداره زندگى را در منزل به عهده بگیرید، زیرا آسایش وآرامش زندگى مرد، در خانه است. این که آیه شریفه مى‏فرماید:

ومن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها ⁽⁹⁾

وآنچه در تعبیرات روایى آمده است «لیاوی الیها» براى تبیین همین تعبیر قرآنى است «الرجال قوامون على النساء» به این معنا نیست که زن اسیر مرد است ومرد قوام قیم وفرمانروا است ومى‏تواند به دلخواه خود عمل کند. هرگز این تکلیف نیامده فتواى یک جانبه بدهد وبه مرد بگوید تو فرمانروا هستى و هرچه مى‏خواهى بکن، اسلام این دو حکم الزامى را در کنار هم ذکر مى‏کند از یک سو به زن در مقابل شوهر دستور تمکین مى‏دهد واز سوى دیگر به مرد در مقابل زن دستور کارپردازى وسرپرستى مى‏دهد، واین هردو، بیان وظیفه وجریان امور خانواده است و هیچ یک نه معیار فضیلت است و نه موجب نقص.

در نتیجه، اولا، «الرجال قوامون على النساء» مربوط به زن در مقابل شوهر است نه زن در مقابل مرد. ثانیا، این قیمومیت معیار فضیلت نیست‏بلکه وظیفه است. ثالثا، قیم بودن زن ومرد در محور اصول خانواده است. گاهى زن قیم مرد است و گاهى مرد قیم زن. و در اصول خانوادگى بسیارى از مسائل عوض مى‏شود. اطاعت فرزند چه پسر وچه دختر از ساحت مقدس پدر و مادر واجب است، و اگر فرزند کارى بکند که پدر یا مادر برنجد عاق پدر ومادر مى‏شود وعقوق والدین حرام است. بنابراین اگر مادر فرزند را از کارى نهى کرد وگفت: این کار مایه آزردگى من مى‏شود. در اینجا اطاعت مادر واجب است وپسر نمى‏تواند بگوید که من چون در رتبه اجتهادى به سر مى‏برم یا مهندس وطبیب شده‏ام، دیگر تحت فرمان مادر نیستم و در حقیقت در چنین مواردى زن بر مرد قیم است، مادر بر پسر قیم است گرچه پسر مجتهد ویا متخصص باشد. در مسائلى که مربوط به داخل خانواده است زن وشوهر، مادر وفرزند و پدر وفرزند یک سلسله حقوق متقابلى دارند. ورابعا، همان‏گونه که در آغاز فصل گذشت این قیمومیت طبق شرایط ضمن عقد قابل تحدید و یا واگذارى است.

نگرش مادى واسلامى

اگر کسى معیار فضیلت را در مسائل مالى و پست ومقام خلاصه کند باید در اصل تفکر وارزیابى خود تجدید نظر کند. آن نظامى که مسائل را از محور طبیعت وماده مى نگرد کسى را که داراى میز بزرگتر، سمت‏برتر وحقوق ومزایاى بیشترى است افضل مى‏داند، اما اسلام به این گونه امور بهایى نمى‏دهد ومى‏گوید: عظمت انسان به جان آدم است وچیزى که جداى از جان آدم است فقط ابزار اجرایى است. پس بنابراین اگر کسى فقط از مزایاى خارج از جان برخوردار باشد، جان او متکامل نشده است زیرا چیزى که مایه کمال جان است‏باید مزایاى روحى باشد که غذاى روح است و غذاى روح را معارف وعلوم واخلاق ومزایاى فاضله تشکیل مى‏دهد و در این جهت‏بین زن و مرد امتیازى نیست، آنچه مورد تفاوت است، مایه امتیاز نیست وآنجا که مایه امتیاز است، باعث تفاوت نیست.

جایگاه حقوقى واجتماعى زن

قرآن درباره عظمت‏حقوقى واجتماعى زن مى‏فرماید:

یا ایها الذین امنوا لایحل لکم ان ترثوا النساء کرها ولاتعضلوهن لتذهبوا ببعض ما اتیتموهن الا ان یاتین بفاحشة مبینة وعاشروهن بالمعروف فان کرهتموهن فعسى ان تکرهوا شیئا ویجعل الله فیه خیرا کثیرا ⁽¹⁰⁾

مسائل مربوط به حقوق زن بخشى مربوط به ارث وبخشى مربوط به نکاح وتعدد زوجات ومهریه ومانند آن است، این‏گونه مسائل را عده زیادى از جمله، مرحوم علامه طباطبایى در تفسیر شریف المیزان بیان کرده‏اند ومتاخرین هم با رهنمودهاى آن بزرگ مفسر جهان اسلام، کتابهایى نوشته‏اند.

اما در بخش مسائل اجتماعى، قرآن مى‏فرماید: با زنها معاشرت نیک داشته باشید و زن را چون مرد در مجامع خود راه دهید واگر خوش‏آیندتان نیست که آنها در مجامع شما شرکت کنند، این کار ناخوشایند را تحمل کنید چرا که ممکن است‏خیر فراوانى در این کار باشد وشما ندانید «وعاشروهن بالمعروف‏» این معاشرت گرچه در زمینه امور خانوادگى است اما اختصاصى به آن ندارد زیرا ملاک آن در مسائل اجتماعى نیز وجود دارد. گاهى تعصب جاهلى یا رواج فرهنگ ناصواب یا تعصب خام ومانند آن، به مرد این‏چنین تلقین مى‏کند که تو نمى‏توانى با زن در یک مؤسسه همکارى کنى یا زن در جامعه نمى‏تواند حضور فعال داشته باشد.

قرآن کریم در این زمینه مى‏فرماید: این‏گونه از تعصبات ورسومات جاهلى را که فرهنگ باطل است‏بزدایید «وعاشروهن بالمعروف وان کرهتموهن‏» اگر خوش نمى‏دارید که زنان مانند مردان سمتى داشته باشند و در جامعه وصحنه سیاست وصحنه درمان وپزشکى و صحنه فرهنگ وتدریس حضور داشته باشند، این امر را تحمل کنید شاید خیر فراوانى در این کار باشد وشما نمى‏دانید.

چیزى را که عقل به رسمیت مى‏شناسد وپیش وحى وصاحب شریعت‏به رسمیت‏شناخته شده، معروف است، وچیزى را که عقل و دین به رسمیت نمى‏شناسد، منکر وناشناخته است، قرآن مى‏فرماید: با صنف زن طورى رفتار کنید که عقل وشرع آن را به رسمیت مى‏شناسد. این قشر عظیم را منزوى نکرده وبا آنها بد رفتارى نکنید.

سپس مى‏فرماید: «وان کرهتموهن‏» اگر نمى‏پسندید که زنها از حیات اجتماعى صحیح وسالمى برخوردار باشند بدانید که این کراهتتان نارواست، در آیه: «فعسى ان تکرهوا شیئا ویجعل الله فیه خیرا کثیرا» این جمله آخر از تعبیرى که در آیه جهاد آمده مهم‏تر است، چون جهاد و دفاع امرى موقتى است، ولذا مى‏فرماید:

«وعسى ان تکرهوا شیئا وهو خیر لکم وعسى ان تحبوا شیئا وهو شر لکم‏» اما حضور زن در صحنه، هر روز وهمیشگى است وهمین حیات اجتماعى زن است که مى‏تواند در مساله فرهنگ وتربیت وجهاد ودفاع سهم مؤثرى را ایفا کند.

نقش عاطفه در هدایت جوامع

کسانى که نتوانسته‏اند با زنان جامعه معاشرت معروف داشته باشند واز عواطف آنان طرفى بسته واز احساسات و رقت قلب آنان مدد بگیرند، آنان به نام آزادى زن خود را مسخر غرایز نموده، بدون این که مسخر عواطف بشوند. ولى اسلام، زن ومرد را از قید هوى وشهوت آزاد کرده وجامعه را مسخر عواطف کرده است لذا جامعه عاطفى بنا کرده، ورافت ورحمت در جامعهه اسلامى قرار داده است. این که دیده مى‏شود در بعضى جوامع، هیچ عاطفه‏اى نیست وگاهى بیش از دویست ونود نفر بین آسمان وزمین به وسیله همین ابرقدرتهاى غرب مى‏سوزند وبه دریا ریخته مى‏شوند ویا دیده مى‏شود مناطقى نظیر حلبچه ومانند آن را با بدترین وضع بابمب‏هاى شیمیایى مسموم مى‏کنند و زن و مرد را یکجا از بین مى‏برند، با این که ظاهرا طرفدار آزادى زن بوده ومدعى آن هستند که زن را به صحنه آورده‏اند، براى آن است که مسخر غریزه وطبیعت زن شده‏اند نه مسخر عاطفه او، یعنى آن هنر وفضیلت وجمالى که خدا به نام عاطفه، رحم ورقت، به زن داده از آن محرومند وآنچه را که خدا به طبیعت زن داده آن را بر خود مسلط کرده‏اند.

آنچه را که ذات قدس اله به فطرت و روح زن داده به عنوان یک فضیلت‏به او عطا کرده، ولى دنیاى مادى، زن را در معرض نمایش غرایز آورده و بر درندگى جامعه افزوده است. روایتى که مى‏فرماید:

«المراة عقرب‏» ⁽¹¹⁾

ناظر به چیزى است که جهان غرب به ان مبتلا شده، اما روایتى که امیرالمؤمنین‏سلام الله علیه به فرزندش مى‏فرماید:

«فان المراة ریحانة ولیست‏بقهرمانة‏» ⁽¹²⁾

همان است که جامعه اسلامى به آن فضیلت، متکامل است. زن‏گرایى مثل آن است که انسان بخواهد از نیش عقرب بهره‏اى ببرد، شاید یک لذتى در نیش زدن او باشد، اما سم را هم به همراه دارد، دین مى‏گوید: زن ریحان وگل است وشما مردها معطر باشید واین قدر بابوهاى متعفن، شامه‏تان را بد عادت نکنید، زنها به عطر ریحان معطرند وبه شما عاطفه مى‏دهند، لذا خشونتى که در جنگهاى غیر اسلامى هست در جهاد اسلامى وجود ندارد وآن درنده خویى که دیگران دارند در میان مسلمین مشاهده نمى‏شود با این که مسلمین، زنها را به حجاب دعوت مى‏کنند، اما از عاطفه زن به عنوان یک محور تربیتى استفاده مى‏کنند. اسلام زن را در سایه حجاب و سایر فضایل به صحنه مى‏آورد تا معلم عاطفه، رقت، درمان، لطف، صفا، وفا، ومانند آن شود و دنیاى کنونى، حجاب را از زن گرفته تا زن به عنوان لعبه به بازار بیاید وغریزه را تامین کند. زن وقتى با سرمایه غریزه به جامعه آمد دیگر معلم عاطفه نیست، فرمان شهوت مى‏دهد نه دستور گذشت، وشهوت جز کورى و کرى چیزى به همراه ندارد، لذا اسلام اصرار دارد که زن در جامعه بیاید ولى با حجاب بیاید، یعنى بیاید که درس عفت وعاطفه بدهد نه این که درس شهوت وغریزه بیاموزد.

زن در فرهنگ غرب واسلام

سر این که جهان غرب در خصوص این امر نیز فرهنگ منحط غلطى دارد - و متاسفانه برخى افراد که از فرهنگ غنى وقوى اسلام بى‏اطلاعند، گوش به تبلیغات سوء آنان مى‏دهند این است که انسان شناسى آنها همانند جهان‏بینى آنهاست. وبه عبارت دیگر انسان‏شناسى آنها فرع بر جهان‏بینى آنان است، جهان‏بینى آنها در حد:

ما هی الا حیاتنا الدنیا نموت ونحیى وما یهلکنا الا الدهر ⁽¹³⁾

کافران گفتند که زندگى ما همین نشئه دنیا ومرگ وحیات طبیعت نیست وجز دهر کسى ما را نمى‏میراند.

است، وچون جهان را در نشئه طبیعت‏خلاصه مى‏کنند، واز ماوراى طبیعت‏سهمى ندارند، انسان را نیز در قلمرو طبیعت‏خلاصه مى‏کنند وصرفا تن شناسند نه انسان شناس.

دیدگاه آنان در انسان شناسى، این است که تمام حقیقت انسان را بدن وتن آدمى تشکیل مى‏دهد وچون مى‏بیند بدن انسان به دو شکل است، یا به صورت زن است ویا به صورت مرد، لذا گمان مى‏کنند که زن ومرد باهم تفاوت دارند، همانطورى که بدنهایشان متفاوت است.

کسى که به انسان‏شناسى از دیدگاه جهان شناسى مادى مى‏نگرد، هرگز در جهان سیر عمودى ندارد ونمى‏داند که مبدا ومنتهاى سیر زندگى انسان چیست‏بلکه همواره سیر افقى دارد، همان‏گونه که اخترشناسى، دریاشناسى، گیاه‏شناسى، جانورشناسى، زمین‏شناسى، معدن‏شناسى و... اینها، مادى است، انسان شناسى اینان نیز ماده است. او براى انسان مقامى برتر از آنچه که در نشئه طبیعت است، قائل نیست، ومسائلى از قبیل فرشته، ملک و وحى براى او مفهوم ندارد.

انسان موحد جهان را از دید خدا مى‏نگرد، لذا همان‏گونه که نقص وشر را نسبى‏مى‏داند، ترجیح و تقدیم را هم نسبى مى‏شمارد. چنانچه اگر یک موحد، شرى را در عالم ببیند، هرگز آن را به حساب هندسه مهندسى عالم نمى‏گذارد، بلکه آن را به فقدان وعدم بر مى‏گرداندچرا که معتقد است مبدا پیدایش نظام جز خیر محض نیست، قهرا نظام را هم به نحو احسن مشاهده مى‏کند واگر تفاوتها وتفاضلهایى بین انسانها مشاهده مى‏نماید آن را هم از دید مهندسى مى‏نگرد، یعنى با اصول ارزیابى مى‏کند که طبق آن اصول معلوم مى‏شود بین زن ومرد امتیازى نیست.

نه زندگى همه‏اش عطر است ونه همه زندگى آهن وچدن است، هم کارهاى محکم لازم است وهم کارهاى ظریف. این که آیا گل بهتر است‏یا اهن به راحتى قابل لااسخ‏گویى نیست، زیرا گل فضائلى دارد، وآهن نیز ارزشهاى فراوانى دارد. کارهاى محکم را آهن، وامور ظریف هنرى، دقیق وعاطفى را گل به عهده دارد واساسا وجود و ثمر آهن بدون گل، وهمچنین، وجود گل نیز بدون آهن شدنى نیست.

اگر اصول ارزشى اسلام ونظر قرآن کریم روشن شود ومحور بحث نیز معین گردد قهرا بسیارى از سؤالات وشبهات حذف مى‏شود، ولى آنها که اسلام را با مبانى آن نشناخته‏اند این مسائل اجرایى براى آنها خیلى مهم جلوه مى‏کند وبه عنوان یک عقده یا نقد علمى یا اعتراض ومعارضه مطرح مى‏کنند که چرا، زن نمى‏تواند فلان کار اجرایى را بپذیرد.

پاسخ کلى به شبهات

بنابراین ما دو راه حل داریم، یک راه براى معتقدان به دین وراه دیگر، به عنوان پاسخگویى به سؤالات دیگران، یعنى در مرحله اول، باید این موضوع براى خود ما حل شود که سؤالاتى مانند این که چرا زن نمى‏تواند متصدى بسیارى از امور اجرایى شود؟ قابل طرح نیست. توضیح این مطلب مستلزم دو نکته است، وآن این که:

اولا: بسیارى از کارهاى اجرایى شرعا براى زن جایز ورواست.

ثانیا: امور اجرایى مقام نیست، زیرا اگر امور اجرایى ارزش بودند و واجب بود که انسان این کار اجرایى را بپذیردبه عنوان یک کمال ونه براى حفظ نظام علماى بزرگوار ما از آن چشم نمى‏پوشیدند وبلکه براى کسب آن تلاش مى‏کردند.

پى‏نوشت‏ها:

1- کهف، 49.

2- فصلت، 46.

3- آل عمران، 18.

4- اعراف، 29.

5- حدید، 25.

6- زخرف،32.

7- نساء،34.

8- نساء، 135.

9- روم، 21.

10- نساء، 19.

11- نهج البلاغه فیض الاسلام، کلمات قصار 58.

12- نهج البلاغه فیض الاسلام، نامه‏31.

جاثیه، 24.

حجاب‌; مسئله‌ فقهی‌ یا حقوقی‌ و سیاسی‌

     همان‌طور که‌ می‌دانید مبنای‌ قانونمندی‌ انسان‌در فقه‌ امامیه‌، پذیرش‌ اصول‌ دین‌ و جلب‌خرسندی‌ خداوند خالق‌ عالم‌ و قانونگذار است‌.در این‌ مبنا خواه‌ حکومت‌ دینی‌ بر پایه‌ فقه‌ امامیه‌تشکیل‌ شود یا نشود، انسان‌ خود را قانونمند شرعی‌می‌داند، حتی‌ در تنهایی‌ و خلوت‌ که‌ خداوند راناظر می‌بیند، احکام‌ الهی‌ را نقض‌ نمی‌کند، اما درعلم‌ حقوق‌، قوانین‌ باید از یک‌ ضمانت‌ اجرایی‌برشخوردار باشند و برای‌ تحقق‌ ضمانت‌ اجرایی‌،نیاز به‌ دولت‌ و قدرت‌ است‌ تا به‌ قوانین‌ حقوقی‌اعتبار ببخشند; در غیر این‌ صورت‌ با سقوط یک‌حاکمیت‌، قوانین‌ آن‌ کشور نیز ساقط و بی‌اعتبارمی‌شود و نظام‌ نوین‌ حقوقی‌ باید در مجلس‌قانونگذاری‌ حاکمیت‌ جدید اعتبار پیدا کند.
    مسئله‌ حجاب‌ زن‌ مسلمان‌ به‌ عنوان‌ یک‌ پوشش‌متعارف‌ به‌ عرف‌ جامعه‌ اسلامی‌ در طول‌ تاریخ‌مسلمانان‌، همواره‌ یک‌ مسئله‌ فقهی‌ بوده‌ است‌ که‌زنان‌ مسلمان‌ بدون‌ توجه‌ به‌ قانون‌ حاکمیت‌،پوشش‌ خود را حفظ می‌کردند، اما استعمارباقیمانده‌ از امپراطوری‌ عثمانی‌ در کشورهای‌اسلامی‌ ایران‌ و ترکیه‌، با استبداد خشن‌ از زنان‌مسلمان‌ کشف‌ حجاب‌ کرد و این‌ هجوم‌ فرهنگی‌استعمار ثابت‌ نمود که‌ تمام‌ دیانت‌ در فقه‌ امامیه‌همان‌ سیاست‌ و تدبیر در زندگی‌ شخصی‌ واجتماعی‌ است‌.
    دیانت‌ در حوزه‌ عمل‌، همان‌ چگونه‌ زیستن‌ درزندگی‌ شخصی‌ و اجتماعی‌ انسان‌ است‌. وقتی‌ که‌استعمار با استبداد از زنان‌ مسلمان‌ کشف‌ حجاب‌کرد، مردم‌ دنیا فهمیدند که‌ آزادی‌ غربی‌، دروغی‌بیش‌ نیست‌ که‌ تنها در قالبهای‌ فکری‌ دشمنان‌ خداو احکام‌ نورانی‌ اسلام‌ تعریف‌ می‌شود; گرچه‌ نفوذحاکمیت‌های‌ وابسته‌ در کشورمان‌ و سایرکشورهای‌ دنیا، فساد و لطمه‌ جبران‌ ناپذیری‌ به‌زنان‌ مسلمان‌ در حوزه‌ خانواده‌، هنر، آموزش‌ وپرورش‌ و دانشگاه‌ زده‌ است‌، اما بخش‌ عمده‌ای‌از زنان‌ مسلمان‌ با فهم‌ درست‌ از مسائل‌ سیاسی‌هرگز دست‌ از حجاب‌ نکشیدند و این‌ حق‌ خود رادر پوشش‌ از چشمان‌ نامحرم‌ محفوظ داشتند وآن‌قدر راسخ‌ و استوار ماندند که‌ فرهنگ‌ وقانونمندی‌ حجاب‌ را به‌ سرزمین‌ کفر اروپاییان‌رسوخ‌ دادند، به‌ گونه‌ای‌ که‌ زنان‌ مسلمان‌ نه‌ تنها درجامعه‌ عادی‌ مغرب‌ زمین‌ به‌خاطر داشتن‌ حجاب‌احساس‌ حقارت‌ نمی‌کنند، بلکه‌ با حضور موفق‌ و باحجاب‌ در مراکز علمی‌ و پژوهشی‌، دولتهای‌ به‌اصلاح‌ مدعی‌ آزادی‌ را مجبور کردند تا باطن‌استبدادی‌ خود را نشان‌ دهند و قانون‌ ممنوعیت‌حجاب‌ در مدارس‌ فرانسه‌ را به‌ عنوان‌ یک‌ره‌آورد حقوقی‌ و سیاسی‌ تصویب‌ کنند. برای‌فرانسوی‌ها عریان‌ شدن‌ زن‌ آزادی‌ است‌، اما اگرزن‌ مسلمان‌ بخواهد کرامت‌ و حرمت‌ خود راحفظ کند و با حجاب‌ سرکلاس‌ درس‌ حاضر شود وبه‌ فعالیتهای‌ علمی‌ و پژوهشی‌ ادامه‌ دهد، دیگرخبری‌ از آزادی‌ در حاکمیت‌ سیاسی‌ غربیهانیست‌.
    
    مبانی‌ حجاب‌
    چرا زنان‌ مسلمان‌ باید حجاب‌ داشته‌ باشند، درحالی‌که‌ زنان‌ کافر بدون‌ پوشش‌ و با خودآرایی‌در جامعه‌ حاضر می‌شوند؟ چرا دولتهای‌ غربی‌; ازجمله‌ فرانسه‌، با حجاب‌ زنان‌ مسلمان‌ مخالفت‌می‌کنند؟ چرا بسیاری‌ از نظامهای‌ وابسته‌ به‌دیکتاتوری‌; مانند رژیم‌ پهلوی‌، با حجاب‌ زنان‌مخالفت‌ کردند؟ مگر اساس‌ و پایه‌ حکم‌ وجوب‌حجاب‌ زن‌ مسلمان‌ چیست‌ که‌ این‌ گونه‌ موردمخالفت‌ قرار می‌گیرد؟
    احکام‌ اسلام‌ بر اساس‌ جلب‌ مصالح‌ و دفع‌مفاسد مبتنی‌ بر فطرت‌ پاک‌ انسان‌ و عدم‌ ضرراست‌. خالق‌ انسان‌ بهتر از هر نهاد یا منبعی‌ می‌داندکه‌ نیاز فطری‌ انسان‌ چیست‌; زیرا بدون‌ تردید اگرپروردگار را تنها علت‌ اصلی‌ پیدایش‌ عالم‌ هستی‌بدانیم‌، به‌ طور قطع‌ علم‌ و عدالت‌ آن‌ ذات‌بی‌همتا اقتضا دارد که‌ منبع‌ اصلی‌ قانونگذاری‌ نیزبرای‌ رفتار و گفتار شخصی‌ و اجتماعی‌ انسان‌ باشد.
    
    حرمت‌ زن‌ مسلمان‌
    خداوند تنها برای‌ دین‌ شرافت‌ و کرامت‌ قائل‌است‌ و بر همین‌ اساس‌ پارساترین‌ افراد را باکرامت‌ترین‌ می‌داند و حجاب‌ در تعریف‌ خالق‌انسان‌ یکی‌ از نمادهای‌ پارسایی‌ است‌. زن‌ مسلمان‌واقعی‌، پارسا و با کرامت‌ است‌ وخداوند راضی‌نیست‌ زیبایی‌ و محاسن‌ چنین‌ زنی‌ در منظر و دیدافراد فاسد قرار گیرد تا در بعضی‌ موارد مورداستمتاع‌ و شهوترانی‌ آنان‌ واقع‌ شود. حرمت‌ زن‌مسلمان‌ به‌ اعتبار اسلام‌ و پارسایی‌ اقتضا دارد که‌زن‌ مسلمان‌ برخلاف‌ زن‌ کافر، محاسن‌ و زیباییهای‌خود را از نامحرمان‌ بپوشاند و مجاز باشد تنها برای‌محارم‌ تا حدودی‌ و برای‌ شوهرش‌ هیچ‌ گونه‌حجابی‌ نداشته‌ باشد. خداوند در استدلال‌حجاب‌ زنان‌ مومن‌ در آیه‌ 59 سوره‌ «احزاب‌»می‌فرماید: «ای‌ نبی‌ به‌ همسران‌ و دخترانت‌ وزنان‌ مومنین‌ بگو که‌ خودشان‌ را با جلابیب‌ (جمع‌جلباب‌ به‌ معنای‌ چادر یا لباس‌ بلند) بپوشانند; این‌کار به‌ خاطر این‌ است‌ که‌ آنان‌ به‌ وقار، احترام‌ ومتانت‌ شناخته‌ شوند تا مورد اذیت‌ و آزارهوسرانان‌ قرار نگیرند و خداوند بخشنده‌ و مهربان‌است‌».
    حجاب‌ واقعی‌ زن‌ موجب‌ حفظ حرمت‌ ومتانت‌ اوست‌ و حتی‌ نسبت‌ به‌ طمع‌ هوسبازان‌،نقش‌ باز دارنده‌ای‌ دارد و به‌ ویژه‌ حجاب‌ زنان‌جوان‌ این‌ دلالت‌ را برای‌ مردان‌ عیاش‌ وشهوتران‌ خیابانی‌ دارد که‌ من‌ زن‌ مسلمانم‌ و حلال‌و حرام‌ خداوند را رعایت‌ می‌کنم‌ و اهل‌ مجالست‌با لهو و حرام‌ نیستم‌ و حتی‌ به‌ طور معمول‌ در عرف‌مردان‌ فاسد و شهوتران‌ نیز حریم‌ زنان‌ با حجاب‌،عفیف‌ و با غیرت‌ محفوظ است‌ و آنان‌ مورد اذیت‌و آزار قرار نمی‌گیرند.
    
    
    آرامش‌ روان‌ شخصی‌ و اجتماعی‌
    غریزه‌ جنسی‌ امری‌ واقعی‌ در نفس‌ انسان‌است‌: نفس‌ که‌ کانون‌ خواهشها و تمنیات‌ می‌باشد،بعدی‌ از ابعاد وجودی‌ است‌ که‌ مستقل‌ از عقل‌عمل‌ می‌کند. انسان‌ ممکن‌ است‌ عقل‌ نداشته‌ باشدو مجنون‌ باشد، ولی‌ به‌خاطر نفس‌، کششهای‌شهوی‌ داشته‌ باشد.
    ارضای‌ غریزه‌ جنسی‌ از امور طبیعی‌ زندگی‌انسان‌ پس‌ از بلوغ‌ جنسی‌ است‌ که‌ این‌ مهم‌ باپدیده‌ ازدواج‌ در اسلام‌ سامان‌ می‌یابد.
    غریزه‌ جنسی‌ به‌ معنای‌ اعم‌، شامل‌ فعل‌ فیزیکی‌و خواهش‌ نفسانی‌ است‌ که‌ از دو جهت‌: ازدواج‌برای‌ زن‌ و مرد، و نگاه‌ برای‌ مرد و حجاب‌ برای‌زن‌ کنترل‌ می‌شود; یعنی‌ ازدواج‌ به‌ تنهایی‌ به‌عنوان‌ یک‌ عامل‌ کنترل‌ غریزه‌ جنسی‌ عمل‌ می‌کندو جهت‌ دوم‌; نگاه‌ مرد و حجاب‌ زن‌ است‌; اگر مردموظف‌ به‌ حفظ نگاه‌ و زن‌ موظف‌ به‌ حفظ حجاب‌نباشد، جامعه‌ تا آزادی‌ جنسی‌ غربی‌ پیش‌ می‌رودو نبودن‌ حریم‌ قانونی‌ میان‌ زن‌ و مرد و آزادی‌معاشرتها و مباشرتهای‌ جنسی‌، بی‌بند و باریها وهیجانهای‌ جنسی‌ را افزایش‌ می‌دهد و تنها راه‌آرامش‌ در این‌ دیدگاه‌، آزادی‌ کامل‌ جنسی‌ برای‌مرد و زن‌ است‌ که‌ با توجه‌ به‌ مسئله‌ خانواده‌ و مادرشدن‌ زنها، آرامش‌ روان‌ خانمها به‌ عنوان‌ یک‌انسان‌ از جهت‌ شخصی‌ و اجتماعی‌ بیشتر تخریب‌می‌شود. آزادی‌ عریانی‌ و بندباری‌ جنسی‌ با رفع‌هرگونه‌ پوشش‌ و حجاب‌ از محیط شخصی‌ وخانوادگی‌ تا محافل‌ عمومی‌ و اجتماعی‌ مانندساحل‌ دریاها، استخرها، خیابانها و... از زن‌ یک‌کالای‌ مصرفی‌ می‌سازد که‌ برای‌ تمام‌ مردان‌هوسباز بهره‌دهی‌ حظ بصر داشته‌ باشد و شیادان‌فاسد را به‌ تماشای‌ مجانی‌ زیباییهای‌ زن‌، که‌ ودیعه‌الهی‌ برای‌ او، شوهرش‌ و خانواده‌اش‌ است‌،می‌کشاند و پایه‌ تجارت‌ سکس‌ و زنان‌ در دنیای‌ به‌اصطلاح‌ متمدن‌ و آزاد، براساس‌ شکستن‌ حرمت‌و روان‌ زن‌ و تجاوز به‌ حریم‌ او، بعد از کشف‌حجاب‌ زنهاست‌; گرچه‌ این‌ مفاهیم‌ با القای‌ تربیت‌فاسد و غلط غربی‌ در دختران‌ و سرانجام‌ پذیرش‌خودشان‌، جامه‌ عمل‌ می‌پوشد.
    

حجاب و پوشش آثار و فواید بسیاری دارد که یکی از این آثار بعد فردی و ایجاد آرامش روانی در فرد است که یکی از از عوامل آن عدم تهیج و تحریک جنسی است و در مقابل فقدان حجاب ، بی بند و باری را در میان زنان و مردان فزونی می بخشد .
به گزارش ایونا ، از فواید دیگر حجاب استحکام بیشتر کانون خانواده است در جامعه ای که برهنگی در آن حاکم است هر زن و مردی همواره در حال مقایسه است و آنچه ریشه خانواده را می خشکاند این است که این مقایسه آتش هوس را در زن و شوهر دامن می زند .
بنابراین زنی که چادر بر سر می گذارد ، نه تنها اولین قدم را در حفظ کانون گرم خانواده برداشته بلکه آبرو و شرافت مادری را فراهم ساخته است و خود را از نگاههایی که همچون تیر به قلب خانواده اصابت می کند محفوظ داشته است .
حفظ و استیفای نیروی کار در جامعه از فواید دیگر حجاب در بعد اجتماعی است ؛ بدحجابی باعث تضعیف نیروی کار افراد در جامعه می گردد.
برخلاف نظام ها و کشورهای غربی که میدان کار و فعالیت های اجتماعی را با لذت جویی درهم می آمیزند ، اسلام می خواهد با رعایت حجاب و پوشش ، محیط اجتماع را از این گونه لذت ها پاک کند .
همچنین استفاده از حجاب و پوشش بویژه چادر مشکی به دلیل سادگی و ایجاد یکدستی در پوشش بانوان در بیرون منزل می تواند در بعد اقتصادی نیز تاثیر مثبت و در کاهش تقاضاهای مدپرستی بانوان تاثیر گذار باشد
به گزارش ایونا ، متاسفانه بعضا مظاهر مدپرستی در چادرهای مشکی نیز مشاهده می گردد بگونه ای که برخی از بانوان بجای استفاده از چادرهای مشکی متین و باوقار به چادرهای مشکی توری و نازک که با فلسفه حجاب و پوشش تناسبی ندارد روی می آورند .
از طرفی حجاب بانوان در جامعه اسلامی مبارزه ای است بر علیه سلطه گران و جنایتکاران دنیا که همواره سعی داشته اند با ترویج بی بندو باری و بد حجابی ، ارزش های اسلامی را پایمال کنند .
اگر حجاب اسلامی اهمیت نداشت چه در کشورهای اسلامی و چه در کشورهای غربی از آن به عنوان مد لباس زنان در کنار صدها مدل دیگر نمی پذیرفتند و هرگز استعمار غرب ، رضاخان را بر آن نمی داشت که تمام حکومت خود را برای از بین بردن چادر بسیج کند .
چادر خیمه عفاف پیروان فاطمه(س) است که با گذشت 14 قرن ، ندای آزادی بخش آن حضرت همچنان در گوش تاریخ طنین انداز است.

در این سیاهه، شما نوشتاری را خواهید خواند که میان یک جوان 22 ساله و حضرت آیت‌الله، علامه طباطبایی درسال 1355 مکاتبه شده است.

آنچه آن جوان سوال کرده است نیاز آشکار یا نهان هر انسان مکلفی است، در هر فصلی از حیات که باشد، آنگاه که در پیچ و خم زندگی و در فراز و نشیب این دنیا پای گذارده و در تاریکنای این مسیر، کور مال کور مال در امید مقصد است، و جواب علامه چراغی است راه نما از خضر، و تو! به هوش باش که:

طی این مرحله بی همرهی خضر مکن      ظلمات است، بترس از خطر گمراهی

استمداد:

دستگیری:

جوابی که حضرت آیت الله در پشت همان نامه مرقوم کردند:

پیوست: استفتائات و دیدگاه‎های مراجع تقلید درباره‎ی حجاب و لباس

جلباب قرآن به چادر نزدیک است یا مانتو علت توجه اسلام به چادر چیست ؟

چالش‏های اجتماعی مسئله حجاب؛ گفت‏وگو با عباس معلمی

اگر بخواهیم به صورت کلان وضعیت حجاب را بررسی کنیم باید بگویم که وضعیت حجاب در کشور ما نسبت به اکثر کشورها حتی بعضی از کشورهای اسلامی وضعیت مطلوب و بهتری را دارد. البته نسبت به آن توقعاتی که از یک جامعه اسلامی و انقلابی است این وضعیت برای یک کشور اسلامی و انقلابی وضعیت مناسبی نیست و در این چند سال اخیر نسبت ارزش‏های ما سیر رو به رشدی را نداشته است.

منظور دقیق شما از مطلوب و نا مطلوب بودن وضعیت حجاب چیست؟

منظور من نسبت وضعیت است به طوری که در کشورهای غیر اسلامی و حتی در برخی از کشورهای اسلامی مانند مصر، بخش‏هایی از لبنان، امارات یا حتی پایتخت عراق وضعیت حجاب نامطلوب شده است که عریان بودن سر و دست عادی شده و در کشور ما وضعیت حجاب نسبت به آن کشورها مطلوب‏تر است ولی وقتی که ما به ارزش‏ها و احکام دینی خودمان نگاه می‏کنیم این وضعیت را مطلوب نمی‏دانیم. در ارزش‏های ما برای زن حد مشخصی وجود دارد و نسبت به این احکام و ارزش‏ها در اکثر شهرهای بزرگ کشور وضعیت نامطلوب است حتی تا حدودی عرف دارد تغییر می‏کند و شما نمی‏توانی به زنی که مقداری از موی سر او از روسری بیرون است بگویی تو بد حجابی و ارزش‏ها را رعایت نکردی و دارد در معنای عرفی حجاب تصرف می‏شود که این مسئله بسیار خطرناک است و این مسئله در بعضی از مناطق شهرهای بزرگ تا جایی رسیده است که اگر زنی بخواهد حجابی را که نظر شارع مقدس است رعایت کند عمل غیر عرف انجام داده است به عبارتی جای ارزش و ضد ارزش عوض شده است که امری خطرناک است.

نظر شارع مقدس چیست؟

چیزی که شرع مشخص کرده همان پوشش بدن و سر غیر از صورت و دست‏ها است.

به‏طور دقیق بیان فرمایید حد پوشش چیست؟

یعنی اینکه جذابیت‏های بدن زن در معرض دید نامحرم قرار نگیرد. اگر بخواهیم دقت بیشتری روی این موضوع داشته باشیم باید در کنار پوشش مسئله آرایش را نیز مطرح کنیم. ممکن است یک زن پوششی داشته باشد که به ظاهر طبق احکام اسلامی باشد ولی مورد نظر شارع مقدس نباشد آن هم از نظر زیور آلات، آرایش و حتی نوع رفتار که در حقیقت باعث عدم پوشش جنسی زن می‏شود حتی ممکن است زنی چادر و مقنعه را برای پوشش اسلامی استفاده کند اما رنگ آن چادر و مقنعه ایجاد جذابیت جنسی کند که اشکال دارد. در اصل حجاب و پوشش برای این قرار داده شد که وقتی زن وارد اجتماع می‏شود به عنوان یک کالای دیدنی مورد ارتباط قرار نگیرد و از جذابیت‏های جنسی او استفاده نشود.

شما به جلب توجه زن اشاره کردید. ملاک جلب توجه چیست آیا به عرف جامعه برمی‏گردد یا شرع به طور دقیق مشخص کرده است؟

قبل از این مسئله به این اشاره می‏کنم که جلب توجه بعد از رعایت حد پوشش مطرح می‏شود و عده‏ای نگویند که در کشورهای غیر اسلامی زن مسلمان با حجاب جلب توجه می‏کند پس نباید حجاب داشته باشد و منظور از جلب توجه مشخص است یعنی نظر مردان به این سو می‏رود که نسبت به یک زن توجه و استفاده جنسی ایجاد می‏شود. و با توجه به این مسئله ملاک جلب توجه عرف اما عرف شرعی است و یک زن باید علاوه بر رعایت شرع عرف محیط خود را نیز رعایت کند.

با توجه به این نکته پس اگر به فرض در جامعه ما همه زنان از حداقل پوشش شرعی استفاده کردند آیا چادر اشکال شرعی پیدا می‏کند و شامل حکم جلب توجه می‏شود؟

از طرفی جلب توجه چادر در چنین محیطی زمینه نگاه و استفاده جنسی مردان را فراهم نمی‏کند و از طرفی بعضی از وقت‏ها برخی جلب نظرها شاید جزء استحباب شود بطوری که گاهی یک واجب اسلامی ترک شده یا یک عمل نیک به فراموشی سپرده شده مثل اینکه کمک کردن به فقرا که امری مستحب است در جامعه به فراموشی سپرده شده و عده‏ای به عمد صدقه را آشکارا به فقیر می‏دهند حتی در تلویزیون هم نشان داده می‏شود تا آن عمل نیک را ترویج کنند. در اینجا هم اگر در منطقه‏ای یا شهری حجاب برتر فراموش شده یا از بین رفته خانمی با چادر ظاهر می‏شود و جلب نظر می‏کند به این معنا که حجاب برتر را ترویج کند.

لطفاً به این سوال پاسخ دهید که آیا حجاب یک مسئله درونی و شخصی است یا یک مسئله بیرونی و اجتماعی؟ علت آن را بیان کنید.

حجاب و عدم آن علاوه بر آثار و پیامدهای فردی در اجتماع نیز آثار و پیامدهایی دارد و نیز برای بی‏حجابی در اسلام جزای دنیوی قرار داده شده پس فقط یک امر شخصی نیست مثل غیبت کردن که گناهی فردی است و عذاب و جزای آن به عهده حاکم نیست. حجاب چون پیامدهای اجتماعی دارد پس مسئله‏ای است مربوط به اجتماع.

برخی معتقدند علت اینکه وضعیت حجاب در کشور ما بدین صورت شده این است که حجاب از یک مسئله درونی به یک مسئله بیرونی و اجتماعی تبدیل شده است در صورتی که حکومت‏ها و اجتماع دخالتی در این امر نمی‏کردند. نظر شما در رابطه با سخن چیست؟

اولاً اینکه قبلاً عرف جامعه بر اساس تعالیم اسلامی شکل گرفته بوده و کسی تخلف نمی‏کرده و در جامعه الگویی غیر از این نبوده است البته اگر زنی تخلف می‏کرد جامعه هم با او برخورد می‏کرد. مگر خانم قرهالعین و خانم فاطمه سیاح که بی‏حجاب در جامعه ظاهر شدند جامعه نسبت به آنان واکنش نشان نداد. حتماً در فیلمی که در زمان طاغوت ساخته شد با نام شوهر آهو خانم کاملاً مشهود است که وقتی بدون حجاب در جامعه ظاهر می‏شدند عده‏ای با او برخورد می‏کردند پس معلوم می‏شود که واکنش اجتماع بوده و حجاب را مسئله‏ای اجتماعی می‏دانستند یا حتی ناصرالدین شاه با مسئله بی‏حجابی در قزوین مخالفت کرده بود که به طور دقیق داستانش را به خاطر ندارم اما از طرف حکومت‏ها هم اگر بی‏حجابی بوده برخورد می‏شده است.

به نظر شما پیامدهای اجتماعی و فردی بی‏حجابی و عدم پوشش اسلامی زنان در جامعه چیست؟

مسئله فقط پوشش نیست بلکه در کنار آن مسئله آرایش هم هست و باعث شده است حریم‏های عفاف از بین برود. عدم پوشش اسلامی در جامعه باعث شده است که محیط اجتماع از حالت اصلی خود که محیطی برای تلاش و کوشش است فاصله گرفته و سلامت آن تهدید شده است. جذابیت‏های جنسی در معرض دید عموم قرار گرفته و سلامت جنسی جامعه به خطر افتاده است. البته نکته‏ای که باید بگویم این است که وقتی گفته می‏شود حجاب آنچه که در ذهن می‏آید پوشش زنان است گویا مرد به هر شکل می‏تواند در جامعه ظاهر شود و یا اینکه هر نوع برخوردی در اجتماع را نسبت به این مسئله داشته باشد. اما اینطور نیست و اسلام در مورد نگاه کردن مرد به زن هم احکام و دستوراتی دارد و همانطور که برای زنان دستور دارد، برای مردان هم حکم دارد. به عبارت بهتر همان طور که اسلام برای زنان راهی را باز کرده است تا هدایت شوند به مرد هم صراط مستقیم را نشان داده است. مرد هم در اجتماع باید عفاف داشته باشد و محیط اجتماع از هر طرف باید سالم باشد.

پیامد و اثر نامطلوب بی‏حجابی و به طور کلی گناه این است که محیط اجتماع غیر الهی می‏شود و فرد از خدا دور می‏شود و دیگر اینکه زن بدحجاب ثبات خانواده را از بین می‏برد چونکه وقتی مرد و زن قصد دلبری در اجتماع داشته باشند و یک فرد در اجتماع دائماً مورد تحریک جنسی از جانب دیگران قرار گیرد آسایش خانوادگی و روانی او به خطر می‏افتد. وقتی افراد یک جامعه همدیگر را تحریک جنسی می‏کنند پیامدهای خاصی هم بوجود می‏آید مانند دزدیده شدن زنان و دختران، تجاوز، همجنس‏گرایی و... البته برخی به غلط می‏گویند که علت اینها این است که افراد جامعه محدود می‏شوند وعده‏ای بر اثر این محدودیت از خط بیرون می‏زنند اما آن طرف دنیا زن‏ربایی بیشتر است یا اینجا. تجاوز به عنف در کشورهای آزاد جنسی بیشتر است یا در کشوری که این مسائل محدود شده است. همجنس‏گرایی آن طرف بیشتر است یا این طرف. شهوت مسئله‏ای است که هر قدر به آن دامن بزنید گسترش بیشتری پیدا می‏کند.

پس در این صورت آیا شما عدم پوشش زنان را با شهوت رانی یکی می‏دانید؟

نه یکی نیست بلکه عدم پوشش یا پوشش نامناسب زن تحریک کننده شهوات است و زمینه‏ساز این مسئله است که البته این زمینه سازی بستگی به عرف جامعه دارد. که ممکن است بی‏حجاب بودن یا نداشتن پوشش اسلامی مسئله‏ای عادی باشد که محرک شهوات نباشد مثل چین کمونیست که زمانی زن و مرد لباس‏های شبیه به هم می‏پوشیدند و همه زنان هم تقریباً هم لباس بودند و فقط موی سرشان پوشیده نبود مثل لباس سربازی. در آن محیط و در عرف آن جامعه ممکن است زنان با حضور خود در آن جامعه با آن پوشش زمینه ساز شهوات نباشند البته لوازم منفی خاص خود را دارد و در حقیقت چون خداوند چنین دستوری برای زنان داده است قطعاً زنی که پوشش کامل اسلامی ندارد به نسبت زمینه‏ساز چنین امری است حال ممکن است نسبت کم یا زیادی داشته باشد. به هر حال این مسئله آغازی است برای ایجاد زمینه‏های فساد فردی و اجتماعی. البته گاهی یک خانمی از یک مدل آرایشی یا پوششی که آن طرف دنیا به عنوان جلب توجه استفاده می‏شود به عنوان اینکه این لباس و آرایش مُد است استفاده می‏کند و قصد جلب توجه هم ندارد و زنی عفیف است اما وقتی که با آن ظاهر در جامعه می‏آیدمورد توجه و نظر قرار می‏گیرد و فضای عفیفانه جامعه را برهم می‏زند. در کشور ما بسیاری از خانم‏هایی که با حجاب نامناسب در اجتماع ظاهر می‏شوند اگر مردی بخواهد برخوردی شهوانی با آنان داشته باشد عکس العمل نشان می‏دهند و اجازه چنین برخوردی را نمی‏دهند حتی من زنی در تهران را دیدم که به خاطر ظاهر او کسی فکر خوبی راجع به آن زن نمی‏کرد و در کنار خیابان هم منتظر ماشین بود. چند ماشین مختلف با مدل‏های بالا و پایین هم جلوی او نگه داشتند اما این زن سوار تاکسی شد و صندلی عقب هم نشست. من به دوستم گفتم که این زن با این ظاهر اگر قصد بی‏عفتی داشت یا سوار آن ماشین‏ها می‏شد یا حداقل عقب نمی‏نشست. اگر کسی در خیابان هم به این خانم دست بزند قطعاً توی گوشش می‏زند پس این زن قصد بی‏عفتی ندارد اما نمی‏فهمد که وقتی با چنین ظاهری در جامعه ظاهر می‏شود نظر همه را به خود جلب می‏کند و زمینه ساز مسائل شهوانی می‏شود.

الگوی برتر حجاب را چه می‏دانید و ویژگی‏های الگوی برتر حجاب چیست؟

الگوی حجاب یعنی اینکه پسندیده است وقتی زن وارد اجتماع می‏شود و با مردان برخورد اجتماعی دارد زیبایی‏های جسمانی خود را پوشیده نگه دارد. حال حجابی حجاب برتر است که به این مفهوم بیشتر کمک کند. منظور از حجاب این است که رابطه جنسی نامشروع را قطع کند و آن قیچی که بیشتر این رابطه را قطع کند الگوی برتر حجاب است حال چادر باشد یا هر پوشش دیگری. و البته چادر به عنوان پوشاننده‏ترین نوع پوشش معرفی شده و مشکی بودن آن هم علت‏های زیادی دارد. یکی اینکه رنگ مشکی پوشاننده رنگ‏های دیگر است که زیر آن هر رنگی باشد می‏پوشاند و از جهتی دیگر رنگ مشکی رنگ جلال و جبروت است و اگر دقت کنید رنگ لباس‏های دیپلمات‏ها و حتی ماشین‏های آنها مشکی یا تیره است که به‏خاطر جبروت آن است و رنگ مشکی چادر هم برای زنان جبروت و جلال و حریم ایجاد می‏کند.

برخی معتقدند، دوران سازندگی و حاکمیت تفکر توسعه تأثیر منفی بر مسئله حجاب گذاشته است. آیا شما با آنها همفکر هستید، چرا؟

این حرف درستی است. به این علت که تغییر ارزش‏ها پیدا شد. زمان جنگ برای افراد جامعه افتخارات دیگری بود. افتخار به این می‏شد که من مسلمان‏تر هستم. البته نه از روی ریا بلکه بر اساس ارزش‏ها. بعد از آن دوران، برنامه توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی مطرح شد و برخی در اسم برنامه اشکال کردند که جمهوری اسلامی در اقتصاد خلاصه نمی‏شود و اسم آن را به برنامه توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی تغییر دادند اما محتوا را حفظ کردند. نکته‏ای که در اینجا مهم است این است که آن برنامه دقیقاً الگو گرفته از برنامه‏های توسعه سایر کشورها بود و اقتصاد در آن برنامه اصل بود که اولین و بزرگ‏ترین دسته بندی آن عبارتست از: کشاورزی، صنعت و خدمات که فرهنگ جزو خدمات محسوب می‏شد و برای مکانیزه شدن کشاورزی و صنعت، آموزش به عنوان خدمات برای توسعه برنامه ریزی شد. البته نیازهای مادی رد نمی‏شود ولی بحث بر سر محور بودن آن است و محورها و ارزش‏های جامعه اسلامی عوض شد. وقتی ارزشها و محورها عوض شد الگوی حجاب هم که از ارزش‏های جامعه اسلامی است عوض می‏شود. در این تفکر، توسعه یافته؛ کشورهای اروپایی هستند و توسعه نیافته را کشور خودمان می‏انگارد و برخی هم می‏گویند ژاپن اسلامی و فکر می‏کنند برای پیاده کردن برنامه توسعه غربی در جامعه می‏شود اخلاق اسلامی را حفظ کرد. در صورتی که قالب باید با محتوا هماهنگ باشدمحتوا را نیز با خود می‏آورد. تفکر توسعه، شعارهای انقلاب و وصایای شهدا را از دیوار و اتوبوس‏ها برداشت و به جای آن توجه به مادیات و مواد مصرفی را تبلیغ کرد و این شد زیبا سازی شهر.

حدود و اختیارات و وظایف حکومت در رابطه با مسئله بد حجابی چیست؟

اگر در جامعه اینطور بود که همه به‏خاطر دهن کجی به اسلام و انقلاب بد حجاب یا بدون حجاب وارد جامعه می‏شدند، برای حکومت یک راه بود و اگر کسانی به خاطر بی اطلاعی و عدم آگاهی بی حجاب بودند وظیفه حکومت تفاوت داشت که مشخص است حکومت می‏بایست از طریق رسانه‏ها و ابزارهایی که در دست دارد به آنان آگاهی دهد. مسئله‏ای که در جامعه ما برخی به اشتباه عمل می‏کنند اینست که برای همه بیماران یک نسخه می‏دهند در صورتی که هر مریضی یک نسخه جداگانه می‏خواهند و نحوه برخورد با خانم‏های بد حجاب به عوامل و علل بد حجابی آنان بستگی دارد. نکته دیگری که حکومت در برخورد با بد حجابی باید مد نظر داشته باشد اینست که همه عوامل حکومت باید در یک راستا و هماهنگ عمل کنند.

در نماز جمعه بد حجابی محکوم می‏شود و در برنامه‏های تلویزیون رابطه زن و مرد نامحرم عادی جلوه داده می‏شود. نیروی انتظامی می‏گیرد و دادگستری رها می‏کند. این وضعیت برای بک حکومت هماهنگ نیست و می‏بایست یک برنامه هماهنگ وجود داشته باشد.

شما چه راه کارهایی برای حل این مسئله دارید؟

بر اساس آنچه که به عنوان علت بی حجابی گفتم می‏بایست برای هر سبب یک راه‏کار ارائه داد. دسته بندی خود من اینطور است که راه کارهایی هستند که ایجابی و راه‏کارهایی ایجاد مانع است و راه کارهایی هم مربوط به بحث نظارت می‏شوند و آخرین راه کار در این مسئله برخورد با افراد بد حجاب است.

عده‏ای هستند برای اینکه در جامعه مورد توجه قرار بگیرند از بد حجابی استفاده می‏کنند که باید فضای سالم در جامعه ایجاد شود تا افراد در نقش‏های مفید مطرح شوند. باید به آن زن گفته شود که هویت تو در جسم تو خلاصه نمی‏شود و می‏توانی در اجتماع از نظر فکری و معنوی مورد توجه قرار بگیری. این به طور مثال یکی از راه کارهایی ایجابی است یا برای افرادی که به هر عنوان تنوع طلب و مد گرا هستند و به این علت و نیاز سراغ مدهای غربی می‏روند باید مدهای صحیح، متنوع و پوشیده طراحی و تولید شود.

برخی از راه کارها سلبی اند و به طور مثال نباید بگذاریم در نشریات الگوسازی غیر دینی شود. نباید بگذاریم لباس‏هایی با مدل‏های غربی در کشور تولید شود و نیز در همین راستا می‏بایست ایجاد مانع هم صورت گیرد تا فضاهای گناه و بد حجاب بودن در جامعه نباشد. و اما راه کار برخورد حکومت با این مسئله که ابتدا باید با ریشه بد حجابی باشد تا انشاءالله به نتیجه مطلوبی در مسئله حجاب برسیم.